In dit artikel wil ik graag delen wat er in mijn gedachten speelt. Ik worstel hier al een tijdje mee en misschien is het goed om dit met anderen te delen. Ik ben dan ook zere benieuwd hoe anderen het zien en dus nodig ik je graag uit om een reactie achter te laten.
Ik beschouw mezelf in maart 2020 als 3 jaar vegan. Maar voordat ik vegan was, wist ik niet dat je dit kon zijn. Ik wist alleen dat zuivel kwam van koeien die hun kalfjes moeten missen en dat er voor eieren ook kippen worden uitgebuit en gedood. En ik wilde daar niet meer aan bijdragen. Ik had er dus geen term voor, totdat ik op een FB bericht stuitte en ik erachter kwam dat er nog heel veel mensen waren die deze producten aan het boycotten waren en dat dit dus ‘vegans’ waren. Ik was een vegan.
Fijn om de aansluiting met anderen te vinden, die ook zo denken over dieren gebruiken, als een warm bad voelde dit. Herkenning. Samen Jasper had ik het steeds over dingen die wel vegan zijn en niet vegan en hij zei al snel dat hij zichzelf geen vegan wilde noemen. Hij voelde zich daar niet goed bij, liever vertelde hij zijn omgeving dat hij probeert zo te leven dat hij zo min mogelijk dieren schaadt. Ik vond dat een beetje vreemd in het begin, maar ik begon dit steeds meer te begrijpen.
Het V- woord
Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar als ik het v-woord gebruik, begint mijn omgeving nog net niet te stuiteren. Het woord vegan alleen al schrikt mensen af, dat is wat ik merk, wanneer ik er op let. veganisten worden gezien als opdringerig, irritant, als een soort jehova getuigen, we worden beschuldigd van ongezond en bleek zijn en gehersenspoeld en we respecteren de mening van andere mensen nooit. Veganisten zijn irritant, volgens de eerste zoekopdracht van Google. En dus volgens de mensen.
En dat is niet wat ik wil dat mensen denken. Veganist zijn is juist iets fijns, iets goed, iets gezonds, iets ethisch, etc.
Ik heb echt talloze situaties die ik kan omschrijven waarin het duidelijk wordt dat het woord vegan mensen of niets doet of afschrikt. Ik zal er hieronder een paar uitschrijven:
Situatie 1: Ik liep door de Hema, op zoek naar de B.A.E – lijn ( vegan make-up), naast mij stond een iets oudere vrouw met haar dochter (?) te kijken naar deze nieuwe lijn, totdat ze op keek en bovenaan het schap met koeienletters zag staan: VEGAN. ‘Oh ik wil wel graag gewone mascara’, zei de vrouw en ze liepen naar het vak er tegenover.
Situatie 2: Ik ben lid van de Nederlandse Vereniging voor Veganisme. Ik krijg dan ook het magazine door mijn bus. Ik besloot deze mee te nemen naar mijn werk, voor de oudere kinderen om te lezen. Ik legde hem tussen de Donald Duckjes en Tina’s. Tijdens het zoeken naar een blad zei een van de oudste kinderen tegen mij: ‘Kijk hier een blad voor jou’. Wat mij dus al meteen duidelijk maakt dan mensen zich niet aangesproken of aangetrokken voelen om zo’n blad te lezen. het is immers bedoeld voor veganisten. Terwijl ik juist zou willen dat niet veganisten zo’n blad zouden openslaan en zich zouden verdiepen in wat er met dieren gebeurt en waarom veganist zijn een goede keuze is om hier niet langer aan bij te dragen.
Situatie 3: Ik sta in de keuken op mijn werk en mijn collega van een andere afdeling pakt de eieren voor haar bakactiviteit en zegt: ‘Oh dit mag jij niet hé?’. Ik kan op diverse manieren reageren. Of zo: ‘Klopt, ik ben veganist en ik eet geen eieren’. ( zo lijkt het meer op een soort dieet voor de onwetende mens). Of ik reageer zo: ‘Ik mag het wel, maar ik kies ervoor om geen eieren te eten, omdat er heel erg veel dierenleed schuilgaat achter eieren’. Ik merk over de jaren heen dat de 2e reactie altijd nieuwsgierigheid uitlokt. Soms vragen mensen daarop door, willen ze weten wat er dan achter schuilgaat en kan ik een uitleg geven. Ik geloof dat dit een betere manier is, voor de dieren.
Uit Amerikaanse onderzoeken komt naar voren dat vegans een slechte reputatie hebben. In het rijtje van mensen in groepen die negatief staan in de kijker van de meeste mensen scoren we zo slecht, dat we nog net boven de drugsverslaafden staan.
Het schijnt zelfs zo te zijn dat mensen die niet vegan zijn of zichzelf zo beschouwen een product met vegan label eerder laten liggen. Maar ik vraag mij af als er in plaats van vegan nou: plantaardig of: diervriendelijk op een verpakking zou staan of mensen het dan nog steeds zouden laten liggen of dat het juist zou aantrekken.
Veganisme is een middel, geen einddoel
Wat ik denk dat goed is om te beseffen is dat veganisme geen einddoel is, maar een manier om dierenuitbuiting te boycotten. Het is dus een middel om tot het doel te komen: Het stoppen van het gebruik van dieren voor menselijk gemak en of plezier. Uiteindelijk is dat het einddoel en zijn er meerdere wegen te bewandelen om dit te bereiken. Zo kun je acties doen, petities tekenen, meelopen in een mars, stemmen op een partij of voor of tegen een bepaalde wet.
Willen we een vegan beweging of een dierenleedvrije wereld?
Oke open je mind en stel je eens voor dat mensen die niet veganist zijn, mee gaan lopen in de mars tegen dierproeven, dat ze massaal gaan stemmen voor bepaalde wetten voor dieren, dat ze de straat op gaan, dat ze jouw berichtjes gaan delen, maar dat ze (nog) geen veganist zijn. Moeten wij deze mensen dan constant gaan veroordelen dat ze niet goed genoeg zijn? Gaan wij ze dan echt vertellen dat ze dan maar beter niets kunnen doen voor dieren, omdat ze dierlijke producten eten? Dat het een beetje vreemd is daar gelaten, maar het kan natuurlijk zo zijn dat mensen niet op de hoogte zijn van bepaalde industrieën. ( net zoals de meeste mensen dat niet altijd hebben geweten). Is het niet veel beter om IETS te doen dan om NIETS te doen? Willen we een vegan movement of een dierenleed vrije wereld? En hoe bereiken we deze het aller snelste?
Iedereen is hypocriet
Omdat er zoveel voor geoordeeld in de movement, is het misschien ook wel even fijn om alles in perspectief te zien. Want niemand is 100% vegan. Er zijn grenzen en deze grenzen zijn grijs en niet zo zwart wit als je wellicht denkt. Wanneer ben je ‘vegan’? En wanneer ben je nou ‘vegan’ genoeg? Is palmolie vegan? De lijm van je allstars? Groeit je groente die je koopt op koemest? Vlieg je wel eens met het vliegtuig? Draag je je oude leren riem af? Gebruik je medicatie? Etc, etc etc… Moeten we echt de focus hierop leggen of kunnen we onze energie beter steken in het bedenken van strategieën om dierenrechten in de grondwet te krijgen en zo sneller de bio industrie stoppen?
Heeft het niet veel meer effect als we een ieder die iets wil betekenen voor dieren verwelkomen om mee te lopen in een mars zonder ze meteen te ondervragen wat ze op hun brood hebben? Dit wordt mij immers ook niet gevraagd wanneer ik mee loop in een klimaatmars en ik mijn vegan kaasbroodje uit een plastic zakje tover ( ‘Hey, maar leef jij niet zero waste?!’)
Ik twijfel dus enorm of ik dit label nog wel wil dragen. Past het mij nog wel? En hoe kan ik mezelf dan gaan noemen? Ik ben zo gewend geraakt aan het woord vegan, maar ik vraag me af of dat de juiste reden is om het te blijven gebruiken. Liever leg ik mensen uit dat ik op een manier probeer te leven, zodat ik zo min mogelijk dieren en mensen schade aan doe, maar dat ik allesbehalve perfect ben, dat ik mijn best doe en dat niets doen voor mij geen optie is. In de hoop dat dit de harten van mensen sneller zal openen om ook iets te gaan doen tegen al dat dierenleed.
Wat vindt jij?
Liefs Natascha