Notitie! Voor vegetariërs en veganisten wellicht een interessant artikel maar ook zeker voor vlees eters!
Sinds ik gestopt ben met roken en met vlees eten, ben ik veel en veel bewuster met gezondheid bezig. Ik doe het echt nog niet zoals ik zou wensen hoor. Maar ik ben wel altijd op zoek naar het beste soort voedsel. Het voedsel waar je lijf blij van wordt. En je kent het misschien wel, mensen in je omgeving die zich ineens druk gaan maken om je proteïne inname als je gestopt bent met vlees eten. Ik heb intussen heel wat gelezen en eigen onderzoek gedaan, maar proteïne en eiwitten zijn niet waar je je zorgen om moet maken.
Maar als plantaardiger mens, ben je toch gewoon goed bezig?
Als vegetariër en of veganist kun je wel denken dat je lekker bezig bent met je olijfolie-tje, tenminste zo stond ik altijd blij met mijn olie in de keuken, voor ik mij hierin verdiept had. Maar helaas is mijn geliefde olijfolie vele malen ongezonder dan ik dacht.
Wist je dat:
- Plantaardige oliën onstabiel zijn, wat betekent dat je bij verhitting vrije radicalen ontstaan wat lichaamscellen beschadigt? ( Met uitzondering van kokosolie!)
- De onderzoeken waarop onze overheid hun kennis over omega 6 baseren achterhaald zijn?
- Plantaardige oliën bevatten veel omega 6 ( met uitzondering van kokosolie)
Wanneer je teveel omega 6 binnenkrijgt en te weinig omega 3 dan raakt je lichaam uit balans en heeft het moeite om ontstekingen tegen te gaan, bloedstolsels tegen te gaan en bloeddruk laag te houden. Belangrijk genoeg dus om mij in te verdiepen.
Omega 3, 6 & 9, hoe het zit:
Onverzadigd vet is de wat bekendere term voor omega 3,6 en9. Ondanks dat ze familie zijn, lijken ze totaal niet op elkaar. Er bestaat heel veel onduidelijkheid over wat omega’s met je lijf doen
Omega 9:
Een gezond vetzuur wat je lichaam zelf aanmaakt. Daarom wordt het ook wel: niet-essentieel- onverzadigd vetzuur genoemd.
Maar er zijn er nog twee die ons lichaam niet zelf aan kan maken, maar we absoluut niet zonder kunnen.
Omega 3:
Misschien de meest bekende omega die vooral uit vette vis te halen is zoals zalm, makreel en haring.
Omega 3 bevat drie belangrijke vetzuren: ALA, DHA en EPA.
ALA is een afkorting voor alfa-linoleenzuur, een stofje wat wij zelf niet aanmaken. En is te vinden in bijvoorbeeld chiazaad. Er wordt echter doior diverse doktoren wel gewaarschuwd dat je niet te veel ALA per dag moet binnen krijgen. Maximaal 5 gram per dag wat gelijk staat aan twee eetlepels chiazaad.
In het lichaam wordt het ALA zuur omgezet in DHA en EPA. Helaas werkt dat niet zo gemakkelijk. Nog geen 5% wordt omgezet tot EPA en nog minder, namelijk 0.5% wordt met behulp van enzymen omgezet naar DHA, terwijl dit juist het meest belangrijke element is.
En er is omega 6:
Dat veel voorkomt in plantaardige oliën zoals olijfolie, zonnebloemolie, sojaolie en maisolie. Deze oliën worden vaak gebruikt in bewerkt voedsel en is goedkoop. ook zit het in grote mate in margarine en bak en braadproducten, maar ook in noten en zaden, avocado en eieren.
Misschien valt het niet zo op, maar onverzadigd vet is overal en heeft een flinke impact op onze gezondheid. Het krijgt heel weinig aandacht en volledig onterecht. Dat is dan ook de reden dat ik het graag onder de aandacht wil brengen.
Wat is het geheim?
Het geheim is de juiste verhouding omega 6 en omega 3 tot je nemen. Maar daar verschillen de meningen over. Feit is wel dat een jager uit de oertijd verhouding 1 op 1 nodig had. Dus evenveel omega 6 als omega 3. Maar we leven zeker niet meer in de oertijd en inmiddels consumeren wij tien tot vijventwintig keer zoveel meer omega 6 ( say what?!). Een mens doet het goed op een verhouding tussen de 1-1 en 1-5 ( dus vier keer zoveel omega 3 als omega 6). In Japan is de verhouding ongeveer 1-4 en het risoco hart en vaatziekten is daar 87% lager!
Wanneer de inname van omega 6 hoog is, zoals bij ons in het westen het geval is, dan is er dus veel omega 3 nodig om dat te compenseren. Heel veel omega 3. Om een goed voorbeeld te geven gebruik ik zalm, omdat zalm het meest bekend staat om zijn omega 3 waardes. Hoeveeel zalm zou je moeten eten als je een eetlepel omega 6 rijke olijfolie in je lichaam te balanceren op de manier van de jager? 12 eetlepels aan zalm. Bij saffloerolie, wat wat volledig bestaat uit linolzuur (wat ook in margarine zit) is dat zelfs 32 eetlepels! Niet te doen eigenlijk, zeg maar onrealistisch en helemaal niet als je geen zalm eet, omdat je geen dier en dus geen vis eet.
Wat je kunt doen als je de balans wilt herstellen is ten eerste zorgen dat je minder omega 6 tot je neemt, zodat je dat ook niet hoeft te compenseren.Ik laat bijvoorbeeld mijn olijfolie achterwege en heb een pot biologische kokosolie staan en ik smeer geen boter en gebruik hier ook geen alternatief voor.
Zoek je een kokosolie let dan op de volgende punten:
– 100% biologisch
– Extra vierge ( koud geperst)
– Onbewerkt ( dus niet ontgeurd)
– Ongeraffineerd
– Niet goedkoper dan 10,00 euro ( is echt bijna altijd bewerkt onder de 10 euro!)
Er bestaan ook ontgeurde varianten voor de voedingsindustrie, speciaal voor de mensen die wel graag van de gezondheidsvoordelen van kokosolie willen profiteren, maar niet van de kokossmaak/geur houden. Deze varianten zijn altijd meer bewerkt en daardoor toch minder voedzaam.
Omega 3 zit vooral in dierlijke producten zoals rauwe melk, eieren ( van kippen die met graan zijn gevoerd), varkensvet, rauwe boter en dus vette vis. Wij als vegetarier / veganist hebben het dus niet makkelijk met die omega’s.
Goede bronnen voor omega 3 (plantaardig)
- Chiazaad (64%)
- Lijnzaad (55%)
- Raapzaad (10%)
De gevolgen van een teveel aan omega 6:
Hoewel het omega-6 vetzuur in principe gezond is, keert dit vetzuur zich als het ware tegen het eigen lichaam als de verhouding omega- 3:omega- 6 teveel uit balans raakt. Op dat moment gaat omega-6 ongewenste ontstekingsreacties veroorzaken. Ook kan een teveel aan omega-6 vetzuur een belangrijke oorzaak zijn bij;
- Hoge bloeddruk
- Depressie
- Hart en vaatziekten
- Diabetes
- Overgewicht
- Stemming- en gedragsstoornissen
Trouwens, hoe aardig is plantaardige olie?
Voor je gezondheid kun je beter de plantaardige oliën laten staan, zoals zonnebloemolie, olijfolie, sojaolie, etc. Ze zijn immers al zo ver bewerkt dat er niets van nature aanwezige antioxidanten inzitten. Sterker nog, ze kunnen behoorlijk schadelijk zijn.
Plantaardige oliën worden vaak gemaakt door de grondstoffen te verhitten , waarna je als klant de olie nog een keer verhit. Terwijl dat niet echt een gezond plan is. Net als deze blootstellen aan licht overigens, vandaar dat ze vaak in een donkere fles zitten. Deze oliën, zijn instabiel. Het gevolg is dat er bij verhitting vrije radicalen vrijkomen, die onze cellen beschadigen.
DNA en kanker
Vrije radicalen kunnen zowel de eiwitten als de vetten in ons lichaam beschadigen. Vetten zijn essentiële bouwstoffen van onder meer de celmembramen. Eiwitten zijn de bouwstoffen van onze organen spieren en het DNA. Het DNA is het commandocentrum voor cellulaire regeneratie. Als het DNA wordt beschadigt verliest de cel de controle en kan gaan muteren of sterft af of gaat ongeremd groeien (kanker) (bron).
Mijn conclusie:
Ik vind mijn bevindingen best wel schokkend. Ik vind het vooral absurd dat de overheid hier niet meer aandacht aan besteedt. Dat wij als burgers zo slecht worden ingelicht. Wat ik ga doen? Ik trek mijn eigen plan, ik ga zelf op onderzoek uit en neem verantwoordelijkheid voor mijn eigen gezondheid. Voorlopig zorg ik dat ik omega 6 wat meer laat liggen, ik schaf een goede pot kokosolie aan en ik zal op zoek gaan naar een plantaardige vorm van omega 3, zoals in de vorm van vegan capsules eventueel. En voortaan de chippies wat vaker laten staan ( neeeeee 🙁 )
Er bestaan dus capsules ( vegan) waar de omega 3 (EPA en DHA) gehaald worden uit algen ( diervriendelijker & gezond!) en aankomende tijd zal ik wat dingen gaan uitproberen en mijn bevindingen op mijn blog zetten, dus als je interesse hebt, blijf mij dan volgen. ( ik ben het actiefste via Instagram)
Ik ben zeer, zeer benieuwd naar hoe anderen dit doen. Veganist of niet. Ik zie graag je reactie.
________________________________________________________________________________________________
- Bronnen:
- Weetwatjeeethetboek.nl
- Weet wat je eet – Daan de wit
- Onderzoeken van dr. Geert Verhelst ( onderzoeker plantaardige oliën)
- Eet jezelf gezond en slank met vet