Als veganist krijg je het vaak genoeg te horen. “Vlees eten is mijn persoonlijke keuze’. En ik krijg ook vaak de vraag: ‘Ik respecteer jouw keuze om veganistisch te zijn, dan moet je mijn keuze om wel vlees te eten toch ook gewoon respecteren?’. En dat ik mijn overtuiging niet zo moet opdringen aan anderen en heel af en toe hoor ik iets over: ‘Jehova getuige gedrag’.
Ik vind deze vraag/stelling een heel erg interessante. En een lastige. Want op zich is het een persoonlijke keuze om vlees, zuivel en eieren te eten. Je kunt immers persoonlijk de keuze maken om het wel of niet te doen. Eigenlijk owrdt het zelfs aangemoedigd in deze samenleving. Maar is het daarom ook moreel gezien oké om het te doen?
Wanneer dieren leven om te dienen voor menselijk plezier en/of genot en wanneer je in dit (al korte) leven de dieren mishandeld door ze kunstmatig zwanger te maken, kinderen weg te halen/te doden, op te sluiten, in het donker te zetten en hun basisbehoeften af te nemen, ben je bezig met mishandeling en verwaarlozing. En dan heb ik het nog niet over het slaan/trekken/schoppen en ander geweld (wat echter heel vaak voorkomt, want dieren worden gewoon als dingen gezien en behandeld).
Is het een persoonlijke keuze om hiervoor te betalen? Ja dat is het. Zou dat anders moeten zijn? Ja dat vind ik wel. Maar, met een grote maar aan het einde…
Vergelijking
Wanneer ik op straat loop met mijn hond en ik begin hem ineens te schoppen, dan is dat mijn eigen persoonlijke keuze. Maar vinden anderen dat ook of wordt ik hierop op zijn minst aangesproken wanneer een voorbijganger mij dit ziet doen?
Als ik zie dat een vrouw op straat haar kind in elkaar schopt, dan is dat een persoonlijke keuze die zij maakt. Maar maakt deze keuze, het dan ook oké? Of ga ik hier dan wat van zeggen of zelfs iets tegen doen? Dring ik dan mijn overtuiging op aan die vrouw en had ik haar moeten respecteren?
Is het dan bij dieren anders? Mogen we als mensen dieren wel mishandelen? Vindt je niet dat dieren beschermd dienen te worden? Dat we voor ze moeten opkomen als we zien of weten dat ze worden mishandeld? Als jij weet dat iemand die je kent zijn kat zwaar verwaarloost en hem dan doodmaakt en op eet, walg je daar dan van? Vind je dat een persoonlijke keuze of zou je hier wat tegen willen doen of de vrouw op zijn minst willen aanspreken voor dit gedrag? Het is toch haar eigen persoonlijke keuze? En wat nu als ik je zou vertellen dat deze kat een prachtig leven had gehad, is het dan wel oke om een einde aan zijn leven te maken, voor die paar minuten van plezier ( eten/smaak)?
Dit is precies hetzelfde. Varkens, katten, honden, kalfjes, vogels, kippen, eenden, apen, olifanten, mensen, vissen, dieren. Wij voelen allemaal pijn, verdriet, angst en we willen allemaal leven. Geen een van ons allen wil dood. Geen een van ons allen wil behandeld worden op de manier waarop de dieren die gebruikt voor ons plezier worden behandeld worden. Het enige verschil met andere dieren is, dat zij niet kunnen praten en wij wel. Zijn wij, als mensen, daarom dan niet juist in de positie dat we ze beter moeten beschermen en juist voor ze moeten opkomen als we zien of weten dat ze in nood zijn?
Zolang je keuzes maakt die effect hebben op het leven van andere wezens, is het meer dan slechts een persoonlijke keuze.
Maar goed, ik snap dat de meerderheid van de mensen (nog) niet zo denkt over veedieren. Ik besef dat vegans in de minderheid zijn en dat hoe ik het nu zie, anderen het nog niet zo zien. Ik zag het een tijdje geleden ook niet zo. En daarom is het belangrijk om de ander (carnist) niet te veroordelen op zijn of haar persoon. Maar om uit te leggen dat wat het is dat je vreemd vindt aan het gedrag, wat je verkeerd vindt aan de industrie. Laat weten dat het gedrag of acties zijn die je afkeurt, maar niet dat je een persoon afkeurt.
Ik vind het belangrijk om mij nooit beter te voelen als een ander en dat voel ik mij ook niet. Ik ben trots op mijn veganist-zijnde en het voelt goed om op te komen voor de dieren, maar ik respecteer net zo goed alle mensen die (nog) wel vlees eten. Ik dacht een tijd geleden ook anders over vlees eten en maakte de connectie met het dier dat het was ook niet. Dus ik kan juist goed begrijpen hoe het voor een carnist is. veganisme gaat onder andere over gelijkheid en compassie. Voor al dat leeft en daarom is het belangrijk begrip te hebben, ook voor mensen die nog bijdragen aan de horror van de bio-industrie.
Daarom zal ik een persoon niet afkeuren of veroordelen, maar proberen uit te leggen dat ik, nu ik weet hoe er met dieren wordt omgegaan in de industrie, ik er afstand van doe en dat ik het liefste zou zien dat iedereen dat deed, omdat geweld in mijn ogen verkeerd is. Ik zou de persoon laten weten dat ik hem of haar niet veroordeel, maar dat ik het gedrag naar dieren toe veroordeel.
Als iemand keuzes maakt zonder hierbij bij te dragen aan het leed van een ander, dan zul je mij nooit horen. Dan moet die persoon het zelf weten. Maar ik kan geweld aan onschuldige wezens niet respecteren.
Ik heb door mijn veganisme respect voor alles wat leeft, ik heb respect voor de gevoelens van alle vissen in de oceanen, de kippen, de varkens, de koeien, de schapen. Ik denk aan hun gevoelens, verlangens en behoeften. Dat is de reden dat ik geen producten koop die tegen dit respect ingaan. Ik vind de mening van andere wezens belangrijker dan mijn oude gewoonten.
En om anderen niet aan te vallen op dit, toch wel, zeer gevoelige onderwerp, stel ik graag een vraag, omdat ik hoop dat dit stof geeft tot nadenken.
Conclusie:
Wanneer iemand tegen mij zegt dat ik hun mening van vlees eten, niet respecteer, stel ik diegene graag de vraag:
‘Wie zijn mening en wie zijn gevoel respecteer jij, naast die van jezelf, wanneer je vlees, vis, zuivel en eieren consumeert?’